Sınıf tekrarı işe yarıyor mu?

Herkesin anne babasının büyürken kullandığı 'özlü sözleri' bir ömür boyu kulağında çınlar. Babam sağolsun, fazlasıyla düşünen ve üreten bir adamdır ve birçok insana örnek ve ilham kaynağı olmuştur. Bu aralar, özellikle de okulların yeni kayıt dönemleri yaklaşırken en çok konuşulan konulardan biri de 'Bu çocuk birinci (ikinci, üçüncü, vb) sınıfa hazır mı?!' Bu durumda ilk akla gelen opsiyon, acaba bu çocuğa sınıf tekrarı mı yaptırmalı?

İşte bu durumlarda babamın sıklıkla kullandığı özlü sözlerden biri aklıma geliyor. 'Delilik, aynı şeyi tekrar tekrar yapıp, farklı sonuçlar beklemektir.' Tabi ki delillere dayalı bir açıklaması yok bu özlü sözün. Ama sınıf tekrarı konusunda bence cuk oturuyor. Bir çocuğa, işe yaramamış, ona bazı becerileri kazandıramamış yöntemlerle geçirilen bir seneyi, sene sonunda 'tekrarlatmak,' ve bir sonraki sene yine aynı zamanda farklı sonuçlar, farklı kazanımlar beklemek, pek de mantıklı değil.

Herhalde bu sebeptendir ki, yapılan araştırmalar sınıf tekrarının pek de işe yaramadığını, delillere dayalı bir 'müdahale' olmadığına işaret ediyor.

Yakın bir zamanda katıldığım National Association of School Psychologists' Annual Convention'da, Andrew Shanock'un esprili konuşmasını dinlerken, öğrenme güçlüğü çeken çocuklardan bahsederken bir an durdu ve dedi ki 'En çok hangi tip çocuklar sınıf tekrarı yapıyor, biliyor musunuz?' Tabi salonda bir sessizlik oldu, tüm okul psikologlarının gözünün önünden o güne kadar gördükleri tüm öğrenci profilleri geçti, 'sen sağa sen sola' diye kategorileştirilip neredeyse 'okuma zorluğu olanlar' diye bir kişi cevap verecekti ki... 'Boyu kısa olanlar!' dedi Dr. Shanock. Nasıl yani, ne alaka?! Güler misiniz, ağlar mısınız? Sorun sınıf tekrarı ihtiyacı belirlenen uzun boylulara başka destek vermeden sınıf geçirtmiş olmaları mı, yoksa 'sınıf tekrarı' diye adlandırılan ancak esasına başka türlü desteğe ihtiyacı olan kısa boylulara bu desteği vermeyip, yanlış bir destek verip, onları bir de sosyal açıdan geride bırakmaları mı? Açıkçası bu çok bilinmezli denklemin içinden çıkmak zor.

Meraklıları için Dr. Shanock'un bahsettiği araştırma: Wake, Coghlan, and Hesketh. (2000) Does height influence progression through primary school grades? http://www.researchgate.net/publication/12580088_Does_height_influence_progression_through_primary_school_grades http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1718276/